Vanaf 2019 liggen de buitengewone kosten van kinderen bij wet vast. Daardoor daalt de kans op discussies tussen gescheiden ouders over wat onder de onderhoudsbijdrage valt.

Na een scheiding is een van de grootste discussiepunten de kosten die verbonden zijn aan de kinderen. ‘De wet bepaalt dat elke ouder de opvoedingskosten van een kind moet dragen volgens zijn aandeel in de samengevoegde middelen. Verdient de ene ouder 3.000 euro per maand terwijl de andere 2.000 euro verdient, dan moet de eerste ouder drie vijfde van alle kosten voor zijn rekening nemen, de andere twee vijfde,

Zo simpel is het echter niet.

Algemeen worden de kosten van kinderen in drie categorieën ondergebracht. De eerste categorie bevat de verblijfsgebonden gewone kosten. Het gaat dan om voeding, onderdak, elektriciteit, water, … Een tweede type kosten zijn de niet-verblijfsgebonden gewone kosten. Die houden verband met gezondheidszorg, onderwijs en kleding. Een laatste type zijn de buitengewone kosten. Dat zijn kosten die voortkomen uit toevallige of ongewone gebeurtenissen, bijvoorbeeld specifieke medische kosten (bril, rolstoel, therapie bij een psychiater,) of kosten voor schoolactiviteiten (huur van een studentenkamer, computer…).

Buitengewone kosten

Meestal worden de eerste twee types kosten met het maandelijks onderhoudsgeld vergoed.

De buitengewone kosten zijn uitzonderlijke, noodzakelijke of onvoorzienbare kosten die voortvloeien uit toevallige of ongewone gebeurtenissen en die het gebruikelijk budget voor het dagelijks onderhoud van het kind overschrijden.

De grootste discussies gaan vanzelfsprekend over de buitengewone kosten, die niet opgevangen worden door de onderhoudsbijdragen. Die kosten worden vaak gebruikt als chantagemiddel.

Als de onderhoudsgerechtigde ouder bijvoorbeeld vraagt bij te dragen aan een laptop voor het kind, en de onderhoudsplichtige antwoordt niet op die vraag, dan staat die eerste in de kou. Dat plaatst de ouder die niet antwoordt in een sterkere positie, bijvoorbeeld om andere eisen in verband met de kinderen te stellen.

Praktijk

We hebben een zeer uitgebreide lijst van alle mogelijke kosten. Ouders kunnen zelf van iedere kost bepalen onder welke categorie ze valt. Ouders beslissen dus ook samen welke kosten onder de alimentatie vallen en welke onder een andere verdeling. 

Nieuw Koninklijk Besluit

Op 2 mei 2019 werd een lijst gepubliceerd van de kosten die worden beschouwd als buitengewone kosten. De lijst is indicatief, waardoor het mogelijk is om ervan af te wijken in een overeenkomst of een vonnis.

Bovendien voorziet het Koninklijk Besluit dat, behalve in geval van hoogdringendheid, een voorafgaandelijk overleg en akkoord nodig is over deze kosten. Het voorafgaandelijk overleg moet zowel gaan over de noodzakelijkheid van de uitgave, als over de hoogte ervan.

Wanneer een ouder niet reageert binnen de 21 dagen (30 dagen tijdens vakantieperiode) wordt deze geacht in te stemmen met de vraag voor een buitengewone kost. Bereiken de ouders geen akkoord over de buitengewone kosten waarvoor het akkoord van beide ouders vereist is, dan zal de betwisting kunnen worden voorgelegd aan de familierechter.

Tot slot bepaalt het KB de manier waarop de afrekening van de buitengewone kosten gebeurt. Deze gebeurt driemaandelijks en elke ouder die terugbetaling vraagt, moet een kopie van de bewijsstukken van de gemaakte kosten aan de andere ouder bezorgen. De andere ouder heeft een termijn van 15 dagen om de terugbetaling in orde te brengen.

De lijst

1° de volgende medische en paramedische kosten:

a) De behandelingen door artsen-specialisten en de medicaties, gespecialiseerde onderzoeken en verzorging die zij voorschrijven;
b) De kosten van heelkundige ingrepen en van hospitalisatie en de specifieke behandelingen die eruit voortvloeien;
c) De medische en paramedische kosten en hulpmiddelen waaronder orthodontie, logopedie, oftalmologie, psychiatrische of psychologische behandeling, kinesitherapie, revalidatie, prothesen en apparaten, met name de aankoop van een bril, een beugel, contactlenzen, orthopedische zolen en schoenen, hoorapparaten en een rolstoel;
d) De jaarlijkse premie van een hospitalisatieverzekering of van een andere aanvullende verzekering die de ouders of één van hen moeten betalen.
De premie moet betrekking hebben op de kinderen; en dit: voor zover de kosten bedoeld onder a), b) en c) voorgeschreven zijn door een bevoegde arts of instantie; en onder aftrek van de tussenkomst van het ziekenfonds, van een hospitalisatieverzekering of van een andere aanvullende verzekering.

2° de volgende kosten betreffende de schoolse opleiding:

a) Meerdaagse schoolactiviteiten tijdens het schooljaar zoals ski-, zee- en bosklassen, school- en studiereizen en stages;
b) Noodzakelijk gespecialiseerd en kostelijk studiemateriaal en/of schoolkledij, aan speciale taken verbonden, die vermeld staan op een lijst die de onderwijsinstelling aflevert;
c) Het inschrijvingsgeld en de cursussen voor hogere studies en bijzondere opleidingen alsook niet gesubsidieerd onderwijs;
d) De aankoop van informatica-apparatuur en printers met de softwareprogramma’s die voor de studie noodzakelijk zijn;
e) De bijlessen die het kind moet volgen om in zijn schooljaar te slagen;
f) De kosten verbonden aan de huur van een studentenkamer;
g) Bijkomende specifieke kosten verbonden aan een buitenlands studieprogramma; na aftrek van eventuele school- en studietoelagen en andere studiebeurzen.

3° de volgende kosten verbonden aan de ontwikkeling van de persoonlijkheid en ontplooiing van het kind, nl.:

a) Kosten voor kinderopvang voor kinderen van 0 tot en met 3 jaar;
b) Lidgeld, basisbenodigdheden en kosten voor kampen en stages in het kader van culturele, sportieve of artistieke activiteiten;
c) Inschrijvings- en examengeld voor de rijopleiding en de theoretische en praktische examens voor een rijbewijs voor zover dit niet kosteloos langs de school kan behaald worden maar via een rijschool moet gebeuren;

4° Alle overige kosten die de ouders in een gezamenlijk akkoord als buitengewoon benoemen of die als zodanig door de rechter gekwalificeerd worden.